Rhododendron arboreum -różanecznik drzewiasty
czwartek, 29 września 2016

Różanecznik drzewiasty jak sama nazwa wskazuje występuje w postaci drzewa lub potężnego krzewu. Miejscem pochodzenia i występowania są południowo- zachodnie Chiny, Himalaje i Indie. Kwiat różanecznika drzewiastego jest narodowym symbolem Nepalu. Rośliny mogą osiągać duże rozmiary średnio około 20 m wysokości, najczęściej 12 m i szerokości 12 m, tworząc pojedyncze formy jak i zwarte formy leśne. Występują od 1500 do 3300 n.p.m. Zauważono korelację koloru kwiatów u występujących form barwnych, krwisto czerwone występują w najniższych terenach zasiedlania, w miarę zwiększania się wysokości kolory stają się coraz jaśniejsze, a w najwyższych występują formy zupełnie białe. Rekord Guinnessa należy do znalezionego w 1993 roku drzewa r w Mt. Japfu w Kohima regionu Nagaland- Indie, który ma wysokość około 33 metrów mierzonych w chwili odkrycia, i który wciąż rośnie. Cechy morfologiczne gatunku są bardzo zróżnicowane, rośliny różnią się kolorem kwiatów od ostrej czerwieni poprzez różowe formy do białych, kształtem liści i odpornością na niskie tm ( gatunek ma niską mrozoodporność strefa - 8a). Wiosną obficie wydawane są kwiaty lejkowatego kształtu średnicy 3-5 cm długości około 5 cm. zebrane od 15 do 20, tworząc szczytowe kwiatostany, które potrafią pokrywać całą roślinę. Liście matowe skórzaste eliptyczne, pokryte filcowym kutnerem, od 10 do 20 cm długości, i szerokości około 3,5 cm. Kutner na liściach czasami bardzo wyrazisty w pomarańczowo-brązowym kolorze (R. arboreum ssp cinnamomeum 'Queen of Bhutan') może stanowić o niezwykłej dekoracyjności krzewu wynikającego nie tylko z ozdobnych pięknych kwiatów . Gatunek miał swój udział w powstaniu odmian różaneczników o krwistych kolorach kwiatów np: 'Brittanii', 'Cardinal' i 'Torero', które z powodzeniem są uprawiane w środkowej Europie. Z kwiatów robione są przez miejscową ludność pikle, młode liście przykładane do czoła maja likwidować bóle głowy, twarde drzewo wykorzystywane jest do galanterii- fajek, oprawy noży. Karierę robi też napój 'Buransh'(rhodojuice / sharbat ) przygotowywany z kwiatów burans (lokalna nazwa Rh. arboreum ). Uważa się, że kwiaty mają właściwości lecznicze, likwidują jak liście ból głowy, dolegliwości żołądkowe, leczą kaszel, według ostatnich badań leczą niektóre choroby serca, choć spożywane w nadmiarze mają właściwości odurzające i szkodliwe.

niektóre wyróżniane podgatunki:

  • Różanecznik drzewiasty subsp. arboreum czerwone lub różowe kwiaty występuję w zachodnich Himalajach
  • Różanecznik drzewiasty subsp. cinnamomeum liście z cynamonową wyściółką
  • Różanecznik drzewiasty subsp. zeylanicum z wyżyn Sri Lance, nazwany Zeilan, kwiaty krwistoczerwone
  • Różanecznik drzewiasty subsp. cinnamomeum var. Album białe kwiaty z czerwonymi znaczeniami.
  • Różanecznik drzewiasty subsp. delavayi żywo-czerwone kwiaty.
  • Różanecznik drzewiasty Sm. subsp. nilagiricum (Zenker) Tagg występuje w Tamil Nadu w Indiach, kwiaty różowo- czerwone, liście nieco mniejsze od typowych dla gatunku, bardziej skórzaste.

Niektóre piękne selekty: Rh. arboreum 'Tony Schilling', Rh. arboreum 'Rubaiyat', Rh. arboreum cinnamomeum 'Everest Reunion' można z powodzeniem uprawiać, tam gdzie temperatura nie spadają poniżej - 13º C.

tekst; Ilona Kowalska

zdjęcia: Anna Ciepłucha-Kowalska


Kontakt

przewiń do góry